ต่อมทอนซิลอักเสบ (Tonsillitis)

คำว่า “tonsil” หลายคนมักสับสนว่า
ต้องเขียนเป็น ทอนซิล หรือ ทอลซิน หรือ ทอลซิล กันแน่
ที่ถูกต้อง ต้องเขียนเป็น ทอนซิล (ton = ทอน     sil = ซิล)

พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542
ทอนซิล น. ปุ่มเนื้อเยื่อนํ้าเหลือง อยู่ในบริเวณลําคอข้างละปุ่ม
มีหน้าที่ช่วยป้องกันการแผ่กระจายของแบคทีเรียที่เข้าสู่ร่างกายผ่านทางลําคอ

          อาการเจ็บคอเป็นอาการที่พบได้บ่อยทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
ต่อมทอนซิลอักเสบนั้นเป็นสาเหตุของการเจ็บคอที่พบบ่อย
ผู้ป่วยจะมาพบแพทย์ด้วยอาการไข้และเจ็บคอ

ต่อมทอนซิล(Tonsils) เป็นต่อมน้ำเหลือง (Lymphoid tissue) กลุ่มหนึ่งในร่างกาย ประกอบด้วย

• ต่อมทอนซิลที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยการตรวจแบบธรรมดา
  - ต่อมทอนซิลหลังโพรงจมูก(Adenoid หรือ Pharyngeal tonsil)
  อยู่บริเวณหลังคอ ใกล้กับโพรงจมูก
  -ต่อมทอนซิลที่โคนลิ้น (Lingual tonsil)
  อยู่บริเวณโคนลิ้น
  -ต่อมทอนซิลข้างท่อระบายอากาศ(Lateral pharyngeal band)
  อยู่บริเวณข้างๆท่อระบายอากาศของหูชั้นกลาง
• ต่อมทอนซิลที่สามารถมองเห็นได้
  -ต่อมทอนซิลที่อยู่ในช่องปาก(Palatine tonsil) อยู่ในช่องปาก ข้างคอ ใกล้กับโคนลิ้น

          ต่อมทอนซิลทำหน้าที่เป็นด่านแรกในการดักจับและกำจัดเชื้อโรคที่จะเข้าสู่ร่างกาย และยัง
ทำหน้าที่ในการสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ ทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร

อาการของต่อมทอนซิลอักเสบ

          สาเหตุของต่อมทอนซิลอักเสบส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อ ได้แก่ ไวรัสและแบคทีเรีย
โดยการติดเชื้อจากแบคทีเรียจะมีอาการรุนแรงกว่า
ซึ่งเชื้อแบคทีเรียต้นเหตุที่พบบ่อยคือเชื้อ Hemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae

ที่สำคัญคือ เชื้อ Streptococcus group A (สเตรปโตคอคคัส กลุ่ม เอ) ซึ่งเชื้อชนิดนี้อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆได้ เช่น โรคหัวใจรูมาติค และทำให้เกิดเป็นโรคไตอักเสบได้

          เมื่อเกิดการติดเชื้อภายในต่อมทอนซิล ผู้ป่วยจะมีอาการไข้สูง หนาวสั่น ครั่นเนื้อครั่นตัว อ่อนเพลีย
เจ็บคอมากโดยเฉพาะเวลากลืน  อาการปวดในบางรายจะร้าวขึ้นไปถึงหู
เมื่อตรวจในช่องปากจะพบต่อมทอนซิลมีขนาดใหญ่ขึ้น อักเสบบวมแดง
ถ้าอักเสบรุนแรงจะเห็นฝ้าขาวๆปกคลุมต่อมทอนซิลได้
บางครั้งจะคลำพบต่อมน้ำเหลืองที่คอบวมโตร่วมด้วย

การรักษาต่อมทอนซิลอักเสบ

          โดยทั่วไปเมื่อผู้ป่วยเป็นต่อมทอนซิลอักเสบ จะมีไข้สูง
จึงได้รับยาลดไข้จำพวกพาราเซตามอลและยาปฏิชีวนะที่ฆ่าเชื้อต้นเหตุ
เป็นยาปฏิชีวนะกลุ่มเพนนิซิลินหรืออีรีโทมัยซิน
ควรรับประทานอย่างน้อย 7-10 วัน หรือตามแพทย์สั่ง และต้องพักผ่อนให้เต็มที่
          บางท่านที่ต่อมทอนซิลอักเสบเรื้อรัง ซึ่งอาจจะได้รับคำแนะนำให้ผ่าตัดเอาต่อมทอนซิลออกนั้น
อย่ารีบร้อนตัดสินใจผ่าตัด

เพราะจากประสบการณ์ที่เมื่อก่อนเคยเป็นต่อมทอนซิลอักเสบเรื้อรัง
แล้วรักษาด้วยการรับประทานยาปฏิชีวนะ ต้องใช้เวลานานหลายวัน
คุณพ่อจึงให้รับประทานเป็นตำรับยาสมุนไพรแทน ซึ่งได้ผลดีมาก
ทำให้เกิดความสนใจศึกษาต่อทางด้านแพทย์แผนไทยและจีน
จึงรู้ว่าการใช้ยาปฏิชีวนะเป็นการรักษาที่ปลายเหตุ เพราะต้นเหตุจริงๆเกิดจากร้อนใน
โดยเมื่อร้อนในแล้ว ภูมิต้านทานก็จะลดลง ต่อมทอนซิลจึงเกิดการอักเสบ
(ถ้ามองแต่ด้านเชื้อโรค ทั้งที่เชื้อก็มีอยู่ทั่วไปในบริเวณเดียวกัน
แต่ทำไมทุกคนในบริเวณนั้นไม่เป็นกันทั้งหมด ก็เพราะสมดุลร่างกายแต่ละคนไม่เท่ากัน)

          ดังนั้นการรักษาที่ต้นเหตุ จะต้องรักษาอาการร้อนใน จึงได้มาผลิตยาแก้ไข้ ตรา เอ
และได้รับประทานเองด้วย ทำให้ไม่เคยเป็นต่อมทอนซิลอักเสบอีกเลย
รวมทั้งผลตอบรับจากผู้ที่ใช้ยาแก้ไข้ ตรา เอ ในการรักษาต่อมทอนซิลอักเสบ และ
อาการร้อนในอื่นๆ ก็ได้ผลดีมาก

ต่อมทอนซิลอักเสบ ห้ามกินของทอด, อาหารที่ทำให้ร้อนใน, ของที่มีฤทธิ์ร้อน

สรุปได้ว่า ต่อมทอนซิลอักเสบเกิดจากร้อนใน(ทางการแพทย์แผนจีน)
ยาแก้ไข้ ตรา เอ สามารถรักษาอาการต่อมทอนซิลอักเสบ
ซึ่งทำให้เจ็บคอ และอาการร้อนในอื่นๆได้ดีมาก
โดยเฉพาะถ้าเริ่มมีอาการให้รีบรับประทานยา
จะทำให้อาการหายได้เร็ว และช่วงที่ต่อมทอนซิลอักเสบ
ห้ามกินของทอด หรือของที่ทำให้ร้อนใน และพักผ่อนให้มาก